Güncelleme Tarihi: 08 Ocak 2024
Ağız, Diş ve Çene Cerrahisi
Ağız, Diş ve Çene Cerrahisi Nedir ve Neleri Kapsar?
Ağız, Diş ve Çene Cerrahisi, ağız içerisindeki tüm yumuşak ve sert dokular ile birlikte, çene kemiği ve çevre dokuları ilgilendiren tüm hastalıkların teşhisi ve tedavisini içeren uzmanlık dalıdır.
Ağız, diş, çene cerrahisinin çalışma sahası, dişler ve çene kemikleri ile birlikte yanak, dil, dudak, tükrük bezleri, temporomandibular eklem gibi çevre dokuları da kapsaması nedeniyle oldukça geniş bir alanı ilgilendirir.
Bu uzmanlık dalının kapsadığı tedaviler aşağıdaki gibidir:
- Gömük diş operasyonları
- Ağız, diş, çene ve ilgili çevre dokulardaki patolojilerin saptanması ve tedavisi
- Ağız hastalıklarının teşhis ve tedavisi
- Kemik içi implant uygulamaları
- Oral ve maksillofasiyal travma
- Çene kemiklerinde iskeletsel anomalilere bağlı deformasyonların düzeltilmesi (ortognatik cerrahi)
- Temporomandibular eklem rahatsızlıkları ve tedavisi
- Tükrük bezi hastalıkları ve tedavisi
- Maksiller sinüs operasyonları
İmplant Cerrahisi Öncesi İleri Cerrahi Uygulamaları:
İmplant uygulaması öncesinde çene kemiklerinin implant uygulamasına uygun olup olmadığı çene cerrahı tarafından yapılan ayrıntılı sistemik anamnez, radyolojik ve ağız içi muayenelerle belirlenir. Günümüzde 3 boyutlu bilgisayarlı tomografi yöntemi, implant cerrahisi öncesi çene kemiklerinin kapasitelerinin belirlenmesi ve önemli anatomik yapılarla ilişkilerinin değerlendirilmesinde oldukça güvenilir bir kaynaktır.
Çene kemiklerinin yeterli kalınlık ve yüksekliğe sahip olmadığı durumlarda, mevcut kemik miktarını artırarak implant uygulamasına uygun hale getirmek amacıyla ileri cerrahi tekniklere ihtiyaç duyulur. Bu durumlarda en uygun yöntem hastanın genel sağlık durumu göz önünde bulundurularak ve lokal olarak ilgili bölgenin değerlendirilmesi ile belirlenir.
Alt ve üst çene kemiklerinde uygulanacak yöntemler değişmekle birlikte kemik miktarının artırılmasında hastanın kendisinden alınabilecek blok kemikler kullanabileceği gibi, kadavra ve hayvan kaynaklı ya da sentetik blok ve partiküler greftlerden yararlanılır. Uygun yöntem, ilgili bölgenin çene cerrahı tarafından detaylı analizi ile sağlanır.
İleri cerrahi tekniklerden biri olan sinüs operasyonları hastalar tarafından sıklıkla sorulan diğer bir tekniktir. Sinüs lifting operasyonu üst çenede azılar bölgesinde, sıklıkla uzun süreli dişsizlik durumlarında görülen kemik yüksekliğinin implant uygulaması için yetersiz olduğu durumlarda uygulanır. Kemik yüksekliğindeki yetersizlik, bölgedeki diş eti hastalıkları ve dişlerin erken kaybına bağlı olarak meydana gelir. Operasyonun amacı sinüsün etrafını çevreleyen sinüs membranını yükselterek, oluşturulan boşluğa kemik greftinin yerleştirilmesi ile bölgede yeterli kemik hacmi sağlamaktır . Sinüs tabanının yükseltildiği bu operasyon ile dental implant uygulaması için ilgili bölgede yeterli yeni kemik oluşumu gerçekleşir.
Ortognatik Cerrahi
Doğumsal anomaliler, genetik faktörler ya da çevresel faktörler nedeniyle çene kemiklerinde görülen iskeletsel deformiteler; çiğneme düzleminin ideal konumunda olmaması sonucu çeşitli estetik ve fonksiyonel problemlere neden olur.
Doğumsal ya da kazanılmış nedenlerle çene kemiklerinin normal boyutlarının dışında olması ya da normal pozisyonundan farklı konumlanması sonucu hastadan hastaya değişiklik gösteren şikayetler gözlenir. Şikayetler kimi zaman hastaların yaşam kalitesi ve sağlık durumunu önemli miktarda etkileyecek boyutlara ulaşır.
Çene-yüz bölgesinde görülen iskeletsel deformiteler sonucu çiğneme ve yutma zorlukları, uyku apnesi, solunum problemleri, fonasyon problemleri, estetik bozukluklar ve beraberinde sosyal ve psikolojik problemler ortaya çıkar. Deformitelerin tedavisinde ortodontist ve maksillofasiyal cerrahtan oluşan deneyimli bir ekibin çalışması önem taşır.
Ortodontist dişsel düzenlemeler ve seviyelemeleri gerçekleştirirken; eş zamanlı olarak maksillofasiyal cerrahın çene kemiklerini ideal pozisyona getirmesiyle aşamalı ve sürece yayılan tedavi tamamlanır.